Artículos
Vol. 13 N.º 1 (2010): Marzo
IDONEIDAD DIDÁCTICA DE UN PROTOCOLO SOCIOCULTURAL DE ENSEÑANZA Y APRENDIZAJE DE LAS MATEMÁTICAS
Facultad de Educación y Psicología. Universidad de Girona, Girona, España
Facultad de Educación y Psicología. Universidad de Girona, Girona, España
-
Submetido
-
abril 24, 2024
-
Publicado
-
2010-02-01
Resumo
Neste estudo avalia-se a adequação de um protocolo para o ensino do conceito de poliedro regular, para alunos entre 14 e 15 anos. Este protocolo foi concebido a partir de uma perspectiva sociocultural e a sua avaliação assenta na aplicação de critérios de adequação didática segundo o enfoque ontosemiótico. A adequação é estudada por uma revisão das suas várias dimensões: matemática, cognitiva, interaccional, mediacional, emocional e ecológica. A análise permitiu detectar alguns fatores que favorecem a validade do protocolo e a adequação para a sua utilização em sala de aula, como o tipo de discurso, o uso de material manipulável ou o trabalho cooperativo.
Referências
- Abrantes, P, Serrazina, L. y Oliveira, I. (1999). A Matemática na educação básica: Lisboa: Ministério da Educação.
- Alsina, A. y Escalada, C. (2008). Educación matemática en las primeras edades desde un enfoque sociocultural. Aula de Infantil 44, 26-30,
- Alsina, A y Planas, N. (2008). Matemática inclusiva. Propuestas para una educación matemática accesible. Madrid: Narcea, S.A. de Ediciones
- Alsina, À. y Domingo, M. (2007). Cómo aumentar motivación para aprender matemáticas, SUMA Revista sobre la enseñanza y el aprendizaje de las matemáticas 56, 23-31.
- Baroody, A. J. (1989). Manipulatives Don't Come With Guarantees. Arithmetic Teacher 37 (2), 4.5
- Baroody, A. J. (2003). The Development of Adaptative Expower (Eds) the integration of Conceptual and Procedural Knowledge. In A. J. Baroody & A. Dowker (Eds.), The Development of Arithmetic Concepts and Skills (pp. 1-33). Mahwah, N.J.. Lawrence Erlbaum Associates
- Carr, W. y Kemmis, S. (1988). Teoria critica de la enseñanza. La investigación-acción en la formación del profesorado. Barcelona: Martinez Roca.
- Castro, C. de (2007). La evaluación de métodos para la enseñanza y el aprendizaje de las matemáticas en la Educación Infantil. Revista Iberoamericana de Educación Matemática 11, 59-77.
- Chevallard Y. (1992). Concepts fondamentaux de la didactique: Perspectives apportées par une approche anthropologique. Recherches en Didactique des Mathématiques 12 (1), 73-112
- Corbalán F. y Deulofeu, J. (1996). Juegos manipulables en la enseñanza de las matemáticas. UNO Revista de Didáctica de las Matemáticas 7, 71-80.
- Cuadrado, I. y Fernández, I. (2008). ¿Cómo intervienen maestros y profesores para favorecer el aprendizaje en secundaria? Un estudio comparativo desde el análisis del discurso. Infancia y Aprendizaje 31 (1), 3-24.
- Denzin, N. y Lincoln, Y. S. (2003). The Landscape of Qualitative Research. Theories and Issues. California: Sage Publications, Inc.
- Domingo, M. (2004) Una aproximació a la construcció significativa del coneixement matemàtic a l'ESO. Vic: Universidad de Vic.
- Domingo, M. (2009) La construcció significativa del coneixement matemàtic a l'ESO des d'una perspectiva sociocultural. Tesis de doctorado, Universidad de Vic.
- Elliott, J. (1978). What is Action-Research in Schools? Journal of Curriculum Studies 10, 355-357.
- Esteve, O. (2009) La interacción, un proceso que implica conversar. Cuadernos de Pedagogia 391, 56-59
- Freudenthal, H. (1991). Revisiting Mathematics Education. Dordrectht: Kluwer Academic Publishers.
- Godino, J. D., Batanero, C. y Font, V. (2007). The Ontosemiotic Approach to Research in Mathematics Education. ZDM. The International Journal on Mathematics Education 39 (1-2), 127-135.
- Godino, J. D., Font, V. y Wilhelmi, M. R. (2006). Análisis ontosemiótico de una lección sobre la suma y la resta. Revista Latinoamericana de Investigación en Matemática Educativa 9 (Número Especial), 133-156.
- Godino, J. D., Contreras, A. y Font, V. (2006). Análisis de procesos de instrucción matemática basado en el enfoque ontológico-semiótico de la cognición matemática. Recherches en Didactique des Mathématiques 26 (1), 39-88.
- Godino, J. D. (1993). Paradigmas, problemas y metodologias de investigación en didáctica de la matemática. Quadrante 2 (1), 9-22.
- Godino, J. D., Font, V., Wilhelmi, M. R. y Castro, C. de (2009). Aproximación a la dimensión normativa en didáctica de las matemáticas desde un enfoque ontosemiótico. Enseñanza de las Ciencias 27 (1), 59-76.
- Gómez-Chacón, I. (1998). Una metodologia cualitativa para el estudio de las influencias afectivas en el conocimiento de las matemáticas. Enseñanza de las Ciencias 16 (3), 431-450.
- Gómez-Chacón, 1. (2000) Matemática emocional: los afectos del aprendizaje matemático. Madrid: Narcea, S.A. de Ediciones.
- Heuvel-Panhuizen, M. (2002): Realistic Mathematics Education as Work in Progress. In Fou-Lai Lin (Eds.), Common Sense in Mathematics Education. Proceedings of 2001 The Netherlands and
- Taiwan Conference on Mathematics Education (pp. 1-43). Taiwan: National Taiwan Normal University.
- Ivic (1994). Lev Semionovick Vygotsky (1896-1934). Perspectivas: Revista Internacional de Educación Comparada 34 (3-4), 773-799.
- Katz, L. G. y Chard, S. C. (2000). Enganging Children's Minds: The Project Approach. Stamford, CT: Ablex.
- Kilpatrick, J. (1988). Change and Stability in Research in Mathematics Education. Zentralblatt für Didaktik der Mathematik, 5, 202-204.
- Lerman, S. (2000). The Social Turn in Mathematics Education Research. In J. Boaler (Ed.), Multiple Perspectives on Mathematics Teaching and Learning (pp. 19-44), Westport, CT: Ablex.
- Lerman, S. (2001). The Function of Discourse in Teaching and Learning Mathematics. Research Perspective. Educational Studies in Mathematics 46 (1-3), 87-113.
- Macnab, D. J. y Cuminne, J.A. (1992). La enseñanza de las matemáticas de 11 a 16. Madrid: Aprendizaje Visor.
- Niss, M. (2002). Mathematical Competencies and The Learning of Mathematics. The Danish Kom Project. Roskilde, Denmark: Roskilde University.
- Piaget, J. e Inhelder, B. (1975). Psicologia del niño. Madrid: Ediciones Morata.
- Planas, N. (2002). Enseñar matemáticas dando menos cosas por supuestas. UNO. Revista de Didáctica de las Matemáticas 30, 114-124.
- Planas, N. e Iranzo, N. (2009). Consideraciones metodológicas para la interpretación de procesos de interacción en el aula de matemáticas. Revista Latinoamericana de Investigación en Matemática Educativa 12 (2), 179-213.
- Reeuwijk, M. Van (1997). Las matemáticas en la vida cotidiana y la vida cotidiana en las matemáticas. UNO. Revista de Didáctica de las Matemáticas 12,9-16.
- Romero, I. y Rico, L. (1999) Construcción social del concepto de número real en alumnos de secundaria: aspectos cognitivos y actitudinales. Enseñanza de las Ciencias 17 (2), 259-272.
- Schmittau, J. (2004). Vygostkian Theory and Mathematics Education: Resolving the Conceptual- Procedural Dichotomy. European Journal of Psychology of Education 29 (1), 19-43.
- Vygotsky, L. S. (1978) Mind in Society. The Development of Hogher Psychological Processes. Cambridge, MA: Harward University Press.
- Wertsch, J. V. (1985). Vygotsky y la formación social de la mente. Barcelona: Paidós. Wertsch, J. V. (1991). Voces de la mente. Un enfoque sociocultural para el estudio de la acción mediada. Madrid: Aprendizaje Visor.